Paragraaf 1: Wijkontwikkeling en wijkvernieuwing

Wijkontwikkeling en wijkvernieuwing zijn de aanjagers van het gebiedsgericht werken in de gemeente Groningen. Onze gebiedsteams en wijk- en dorpswethouders spelen hierin een belangrijke rol. Zij verbinden gemeentelijke programma’s met de specifieke opgaven in wijken en dorpen en initiatieven van bewoners. Dit doen we dichtbij én samen met bewoners, ondernemers, instellingen en andere partners. We zetten in op de ontwikkeling van onze wijken en dorpen. Voor de noordelijke wijken en de Wijert hebben we extra aandacht met onze wijkvernieuwing. Meerdere gemeentelijke programma’s richten zich specifiek op deze gebieden.

Wijkontwikkeling
We werken slagvaardig in onze wijken en dorpen. Dat doen we met integrale gebiedsagenda’s voor de zeven gebieden. Deze agenda’s geven inzicht in de belangrijkste opgaven. Welke vraagstukken spelen er? Wat zijn relevante ontwikkelingen? En wat horen we van bewoners en andere betrokkenen? Op basis daarvan bepalen we waar we mee aan de slag gaan. We willen de ongelijkheid tussen wijken en dorpen verkleinen. Daarom vertalen we de opgaven naar concrete doelen en resultaten per gebied en per wijkvernieuwingswijk. Deze zijn vastgelegd voor de periode 2024–2027. De gebiedsagenda’s geven richting aan onze inzet én aan die van onze partners. Zo brengen we een beweging op gang die het gebiedsgericht werken binnen onze organisatie versterkt. Ook verbeteren we hiermee de samenwerking met externe partijen. In deze begroting geven we per gebied een beknopt overzicht van de doelen en activiteiten.

Wijkvernieuwing
De wijken Vinkhuizen, Paddepoel, Selwerd, De Hoogte, Indische buurt, Beijum, Lewenborg en De Wijert zijn prachtige wijken waar inwoners met veel plezier wonen en leven. Toch wonen er in verhouding ook veel bewoners met minder kansen. Onze visie is dat gemengde wijken de basis vormen voor een gezonde, ongedeelde stad. Daarom werken we onverminderd door aan onze wijkvernieuwing. Onze aanpak Wijkvernieuwing op z’n Gronings omvat fysieke, sociale en veiligheidsinterventies, met een focus op het verbeteren van wonen en de woonomgeving (inclusief verduurzaming). Dit doen we altijd samen met onze partners en met grote betrokkenheid van bewoners. De gemeentelijke inzet hebben we uitgewerkt in de nieuwe uitvoeringsprogramma’s Wijkvernieuwing op z’n Gronings 2025-2026 . We zorgen dat de wijkvernieuwing in de huidige wijken door kan gaan en verbeden de aanpak naar Vinkhuizen.

Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid Groningen-Noord (NPLV)
Samen met bewoners, woningcorporaties, politie, welzijn, werkgevers, onderwijs, kinderopvang en het Rijk vormen we de Maatschappelijke Coalitie voor Groningen-Noord. Dit doen we binnen het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (looptijd 15–20 jaar). Het programma maakt structurele, domeinoverstijgende samenwerking mogelijk, zodat we aan betere oplossingen werken voor de stapeling van problematiek in deze wijken. Het uitvoeringsprogramma NPLV Groningen-Noord (2024-2027 ) beschrijft de interventies tot 2027 en het door het Rijk beschikbaar gestelde budget.
Met de komst van de Maatschappelijke Coalitie en de programmadirecteur hebben we de doelen voor onze wijkvernieuwingsaanpak aangescherpt. We richten ons op vijf thema’s: wonen, werken, leren, veilig zijn en meedoen.
In 2026 concretiseren we hoe we in coalitieverband samenwerken, zodat deze samenwerking de bestaande inzet versterkt. Tegelijkertijd zetten we gezamenlijke projecten in gang, zoals de AanDeBak-garantie .

Zeggenschap en wijk- en dorpsdemocratie
We vinden het belangrijk dat inwoners meer zeggenschap krijgen. Daarom zorgen we als gemeente voor goede participatie. Ook landelijke wetten vragen dat van ons, zoals de Omgevingswet en de Wet versterking participatie op decentraal niveau. In mei 2025 stelde de gemeenteraad het beleidskader participatie en de participatieverordening vast.  Dit kader maakt duidelijk wat wel en niet mogelijk is bij participatie. Het helpt om heldere afspraken te maken en zorgt ervoor dat we als gemeente op eenzelfde manier werken.
Het nieuwe beleid geeft een impuls aan de doorontwikkeling van participatie. Het heeft veel impact op onze werkwijze en processen. We brengen in kaart wat daarvoor nodig is en hoe en wanneer we dit gaan realiseren.
We gebruiken ervaringen uit lopende participatietrajecten om het beleid verder te verbeteren. Ook nemen we lessen mee uit het Gronings Model voor wijk- en dorpsdemocratie . We zetten verschillende vormen van samenwerking en zeggenschap in om de wijk- en dorpsdemocratie te versterken én het vertrouwen in de overheid en elkaar te versterken.

Leeswijzer
In deze paragraaf benoemen eerst de algemene doelstellingen, resultaten en activiteiten voor wijkontwikkeling en wijkvernieuwing. Vervolgens geven we per gebied de relevante ontwikkelingen weer in onze wijken en dorpen. Ook formuleren we per gebied de belangrijkste resultaten, op basis van de gebiedsagenda’s 2024–2027 en de uitvoeringsprogramma’s Wijkvernieuwing op z’n Gronings . Per resultaat noemen we de belangrijkste activiteiten voor 2026. De gebiedsagenda’s en uitvoeringsprogramma’s zijn opgenomen in de relevante beleidsnota’s . De financiële onderbouwing staat in deelprogramma 4.2 College, raad, wijkontwikkeling en wijkvernieuwing , met daarin ook de budgetverdeling per gebied en wijkvernieuwingswijk.

Doelen paragraaf wijkontwikkeling en wijkvernieuwing

1. We maken het verschil in de ontwikkeling van onze wijken en dorpen. We intensiveren onze inzet waar dat nodig is, met onze wijkvernieuwing en samenwerking binnen het NPLV.
2. Elke wijk heeft continue aandacht nodig. We werken daarom aan een duurzame wijkontwikkeling: een integrale aanpak waarin opgaven samenkomen in de gebiedsagenda. We formuleren per gebied en wijkvernieuwingswijk onze doelstellingen en vertalen deze in activiteiten in de gemeentebegroting en de uitvoeringsprogramma’s.
3. We willen ongelijkheid verminderen en de opeenstapeling van problemen in de noordelijke wijken en De Wijert aanpakken. Daarom investeren we met de wijkvernieuwing en met onze partners extra in deze wijken.
4. De gebiedsteams en wijk- en dorpswethouders zijn de spil in het gebied. Zij verbinden de gemeente met de wijken en dorpen en stimuleren gebiedsgericht en integraal werken binnen de gemeentelijke organisatie.
5. We versterken de zeggenschap van inwoners in wijk, dorp of gebied. Dat vergroot vertrouwen, betrokkenheid en verantwoordelijkheid, en leidt tot betere besluiten.

Resultaten en activiteiten